Συζητάμε σήμερα το σχέδιο νόμου για την ενδυνάμωση του ΑΣΕΠ, την ενίσχυση και αναβάθμιση της δημόσιας διοίκησης. Πρόκειται για ένα αναγκαίο και εκσυγχρονιστικό νομοσχέδιο, τεχνικά και ουσιαστικά άρτιο. Είναι γεγονός ότι η συρρίκνωση της δημόσιας διοίκησης την περίοδο των μνημονίων οδήγησε σε ένα αναποτελεσματικό και υποβαθμισμένο δημόσιο, το οποίο λόγω, ακριβώς, της υποστελέχωσής του, της αδυναμίας εισροής νέου προσωπικού και των γραφειοκρατικών πρακτικών που κυριαρχούν σε κάθε κύτταρο του, δυσκολεύθηκε να ανταπεξέλθει με συνέπεια στην ορθή και ποιοτική εξυπηρέτηση του πολίτη.
Το παρόν σχέδιο νόμου απαρτίζεται από 65 άρθρα και σκοπεί στην αναδιάρθρωση της δημόσιας διοίκησης, μέσω θεσμικών αλλαγών που προάγουν την ανεξαρτησία και την ενδυνάμωση των δημόσιων φορέων και τη στελέχωσή τους, μέσω αξιοκρατικών διαδικασιών, ούτως ώστε να επιτελέσουν το βασικό τους ρόλο στη χάραξη στρατηγικής για την παραγωγική και θεσμική ανασυγκρότηση της χώρας, με επίκεντρο την προάσπιση του δημόσιου συμφέροντος.
Στα άρθρα του πρώτου κεφαλαίου, προκειμένου να αναβαθμιστεί ο ρόλος των υπηρεσιών της δημόσιας διοίκησης, προωθούνται ρυθμίσεις οι οποίες, μέσω του προγραμματισμού των προσλήψεων τακτικού και εποχικού προσωπικού, θα συνδράμουν τα μέγιστα στην επιτάχυνση και απλοποίηση των διαδικασιών στελέχωσης του δημοσίου.
Πιο συγκεκριμένα, από 1ης Ιανουαρίου 2019, οι προσλήψεις του πάσης φύσεως τακτικού και εποχικού προσωπικού φορέων της γενικής κυβέρνησης, θα διενεργούνται βάσει πολυετούς και ετήσιου στρατηγικού προγραμματισμού, ενώ από 1ης Ιανουαρίου 2020, προκειμένου να εγκριθούν προσλήψεις τακτικού προσωπικού από φορείς της γενικής κυβέρνησης, θα είναι απαραίτητη η πρότερη ανάρτηση της οικίας κενής θέσης στο ψηφιακό οργανόγραμμα του άρθρου 16 του ν.4440/2026. Σε περίπτωση, δε, αντικειμενικής αδυναμίας ανάρτησης της οικίας κενής θέσης στο ψηφιακό οργανόγραμμα, προβλέπεται στην παράγραφο 2 του άρθρου 2, η δυνατότητα έγκρισης του αιτήματος από την τετραμελή επιτροπή του άρθρου 2 παράγραφος 1 της πράξης 33/2006 του υπουργικού συμβουλίου, κατόπιν αιτιολογημένης εισήγησης του κατά περίπτωση αρμόδιου υπουργού.
Με στόχο την απλοποίηση της διαδικασίας έγκρισης προσλήψεων και την ταχύτερη υλοποίηση προσλήψεων από τις αρμόδιες αρχές, ρυθμίζεται ο πολυετής προγραμματισμός προσλήψεων τακτικού προσωπικού, ο οποίος θέτει στα αρμόδια υπουργεία υποχρέωση, μέχρι το πέρας του μηνός Ιανουαρίου του κάθε έτους, να αποστέλλουν στο Υπουργείο Διοικητικής Ανασυγκρότησης επικαιροποιημένα τετραετή σχέδια προγραμματισμού ανθρώπινων πόρων, κατά τα ειδικώς οριζόμενα στο εν λόγω άρθρο.
Η σύνταξη τετραετούς προγραμματισμού κατ’ έτος μεταφέρεται και στους εποπτευόμενους φορείς των υπουργείων, όπως και στις ανεξάρτητες αρχές, αλλά σε συντομότερη κατά ένα μήνα προθεσμία.
Επίσης, πολυετές σχέδιο προγραμματισμού προσλήψεων προβλέπεται και για τους ΟΤΑ Α΄ και Β΄ βαθμού και τους εποπτευόμενους φορείς αυτών, εφόσον ανήκουν στη γενική κυβέρνηση.
Η θέσπιση του ετήσιου προγραμματισμού προσλήψεων θα βοηθήσει σημαντικά στην ταχύτερη υλοποίηση των προσλήψεων, μέσω απλουστευμένων διαδικασιών και στην προαγωγή ενός σταθερού δημοσιονομικού προγραμματισμού.
Επίσης, με το υπό συζήτηση σχέδιο νόμου, επέρχεται τροποποίηση στον δημοσιοϋπαλληλικό κώδικα, στον τομέα άδειας μητρότητας διάρκειας τριών μηνών με πλήρεις αποδοχές, την οποία θα δικαιούνται και οι μητέρες που αποκτούν τέκνα από υιοθεσία ή αναδοχή, ενώ, κατ’ επιταγή της ισότητας των φύλων, η εν λόγω άδεια επεκτείνεται και στον θετό πατέρα. Αν, δε και οι δύο γονείς είναι υπάλληλοι, ορίζεται ότι θα γίνεται δήλωση για το ποιος από τους δύο γονείς θα κάνει χρήση της άδειας, η οποία μπορεί να παρθεί και σε διαδοχικά χρονικά διαστήματα.
Επιπλέον, προβλέπεται ότι τρίμηνη άδεια μητρότητας θα λαμβάνουν και οι γονείς που αποκτούν τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας, πρόβλεψη σημαντική και εναρμονισμένη πλήρως με τη σημερινή πραγματικότητα.
Ιδιαίτερα, όμως, σημαντική και προβλεπόμενη είναι η δυνατότητα απόσπασης και μετάταξης υπαλλήλου που επικαλείται λόγους υγείας όχι μόνο στο πρόσωπό του αλλά και για την ή τον σύζυγο, τον συμβιούντα ή πρόσωπο με πρώτο βαθμό συγγένειας.
Στην περίπτωση, δε, που οι λόγοι υγείας αφορούν γονέα υπαλλήλου, ορίζεται ότι απαιτείται πιστοποιημένο ποσοστό αναπηρίας άνω του 67%, από το αρμόδιο Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας.
Η εν λόγω διάταξη στοχεύει στην προστασία και διευκόλυνση της οικογενειακής ζωής, ενώ η εκ των προτέρων θέσπιση των απαιτούμενων για τις αποσπάσεις και μετατάξεις θα συνδράμει καταλυτικά στην επίλυση αιτημάτων, τα οποία μέχρι σήμερα ικανοποιούνται επί τη βάσει όχι τόσο αντικειμενικών κριτηρίων.
Τέλος, με στόχο την εφαρμογή μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής για τη διοικητική ανασυγκρότηση και την επίτευξη διαρθρωτικών αλλαγών και μεταρρυθμίσεων, το παρόν σχέδιο νόμου προβλέπει τη συγκρότηση γνωμοδοτικού συμβουλίου στο οποίο χορηγεί γνωμοδοτική αρμοδιότητα αναφορικά με τις στρατηγικές προτεραιότητες του Υπουργείου σε σχέση με την αναβάθμιση της δημόσιας διοίκησης, ενώ συγκροτείται και το παρατηρητήριο δημόσιας διοίκησης, το οποίο θα ασκεί εποπτεία και θα αξιολογεί συνολικά την αποτελεσματικότητα των παραγομένων και εφαρμοζόμενων πολιτικών διοικητικής ανασυγκρότησης.
Κυρίες και κύριοι Βουλευτές, το παρόν νομοσχέδιο αποτυπώνει την πρόταση για μια λειτουργική και άκρως αξιοκρατική Δημόσια Διοίκηση, η οποία καθρεφτίζει και την ποιότητα του συνόλου του κρατικού μηχανισμού.
Ο πολίτης δικαιούται να χαίρει υπηρεσιών απαλλαγμένων από γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, δίχως χρονοτριβές και προχειρότητες. Αλλά και ο υπάλληλος δικαιούται ένα εκσυγχρονισμένο περιβάλλον στη Δημόσια Διοίκηση, το οποίο θα επιτευχθεί μέσω του προγραμματισμού και του εξορθολογισμού των διοικητικών διαδικασιών.
Είναι σαφές από το σύνολο των διατάξεων του νομοσχεδίου ότι γίνεται ένα αποφασιστικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, προς τη δόμηση μιας αποδοτικής, αποτελεσματικής και σύγχρονης Δημόσιας Διοίκησης υπηρετούσα το δημόσιο συμφέρον, το οποίο αποτελεί και τον ιδρυτικό της πυρήνα.